Rijden onder invloed van alcohol: limiet, alcoholcontrole, boetes en straffen

• De politie maakt vaak gebruik van een sampler, een toestelletje dat toelaat om snel in te schatten of je alcohol gedronken hebt. Zo kan ze sneller de juiste personen verder controleren.

• Door je even in de richting van het toestel te laten blazen, heeft de politie al een indicatie of je gedronken hebt of niet.

• De sampler geeft geen definitief uitsluitsel. Daarvoor is een ademtest en/of ademanalyse nodig.

• De politie hoeft de sampler niet te gebruiken en kan je ook meteen een ademtest laten afleggen.

• Je blaast in een toestel dat het alcoholniveau in de uitgeademde lucht meet.

• Als de ademtest een alcoholgehalte van minstens 0,22mg/l in je adem aangeeft, dan voert de politie een ademanalyse uit om de precieze alcoholconcentratie te bepalen.

• De politie hoeft geen ademtest uit te voeren, ze kan ook meteen overgaan tot een ademanalyse.

• Je kunt de ademtest niet weigeren. Doe je dat wel, dan ben je strafbaar.

• Bij een ademanalyse blaas je in een toestel dat de exacte alcoholconcentratie in de uitgeademde lucht meet.

• Als je dat wil, heb je recht op een tweede ademanalyse. Is het verschil tussen de 2 resultaten te groot, dan volgt een derde analyse.

• Je kunt de ademanalyse niet weigeren. Doe je dat wel, dan ben je strafbaar.

• De politie neemt via een geneesheer een bloedproef af: 

• • als een ademtest een alcoholgehalte van minstens 0,22 mg/l in je adem aangeeft en er geen ademanalyse uitgevoerd kan worden of het verschil tussen 2 opeenvolgende ademanalyses te groot is.

• • als er geen ademtest of ademanalyse uitgevoerd kan worden en je duidelijke tekenen van alcoholgebruik vertoont, of in staat van dronkenschap bent of in een gelijkaardige staat door het gebruik van drugs of medicijnen (bijvoorbeeld als je te versuft bent om in het toestel te blazen).

• • als je betrokken bent bij een ongeval als vermoedelijke dader of als slachtoffer, en er geen ademtest of ademanalyse uitgevoerd kan worden én de politie onmogelijk kan nagaan of je tekenen van alcoholgebruik vertoont (bijvoorbeeld als je zwaargewond of bewusteloos bent bij een ongeval).

• Je mag ook zelf een bloedproef vragen als tegenexpertise, op voorwaarde dat de ademanalyse een alcoholgehalte van minstens 0,35 mg/l in je adem aangeeft én op voorwaarde dat je 2 ademanalyses hebt ondergaan. Je draait wel zelf op voor de kosten als je schuld bewezen is.

• Als je de bloedproef weigert, heeft dat consequenties (een boete van 1600 tot 16.000 euro als je geen wettige reden hebt om te weigeren).

Een bloedstaal wordt altijd door een arts afgenomen. Dat staal gaat naar een erkend laboratorium voor verder onderzoek.

NEE

Sinds 1 mei 2024 mag je bij een ademtest of ademanalyse geen kwartier uitstel meer vragen. Die regel werd afgeschaft, omdat hij door het gebruik van geavanceerde meettoestellen geen nut meer heeft.

• In je auto je roes uitslapen, is echt niet de veiligste keuze.
• Op zich is het niet verboden als je op een plaats staat waar je mag parkeren.
• Maar weet dat er in sommige gemeenten een gemeentelijk reglement bestaat dat verbiedt om in je auto te overnachten. In die gemeenten mag het niet.
• Als de politie je slapend in je auto aantreft, mag ze je sowieso wel een ademtest opleggen. Als je positief blaast, zal je een tijdelijk rijverbod krijgen, maar geen boete.
• Het grootste probleem is, dat je zelf niet weet wanneer de alcohol uit je lichaam is en op welk moment je dan wel weer veilig kan en mag rijden. Er bestaan zelftests, maar die zijn niet betrouwbaar.
• Denk daarom op voorhand na over een waterdicht plan om veilig thuis te geraken. 

NEE, als fietser ben je ook een bestuurder.

• Rijden onder invloed van alcohol (vanaf 0,5 promille) is verboden voor alle bestuurders, ook voor fietsers, bestuurders van een e-step, een skateboard,...zelfs voor ruiters.
• Fietsers of andere bestuurders kunnen er ook dure boetes of straffen voor oplopen.
• Een fietser of andere bestuurder mag ook niet onder invloed van drugs rijden of zich "in staat van dronkenschap bevinden".
• Rij niet onder invloed, maar kies een veilig alternatief om thuis te geraken. Lees onze tips.

JA, maar... 

• Een fietser die bij een alcoholcontrole tegen de lamp loopt, kan dezelfde zware boetes of straffen oplopen als een autobestuurder (zie hoger). De geldboetes kunnen hoog oplopen!
• Als je vroeger als fietser voor de politierechtbank moest verschijnen (bij een zware intoxicatie), was een rechter verplicht om je altijd te straffen met een rijverbod (verbod om met gemotoriseerde voertuigen te rijden waar je een rijbewijs voor nodig hebt).
• Sinds 2017 heeft de rechter de mogelijkheid nog, maar is het geen verplichte straf meer. De rechter zal eerder in uitzonderlijke gevallen een rijverbod opleggen als straf, omdat een rijverbod in dit geval vaak buiten proportie is. Een rechter zal rekening houden met alle elementen die meespelen. Bijvoorbeeld ook de mate van het gevaar voor de verkeersveiligheid van andere weggebruikers of recidive. De fietser zal vaak vooral zichzelf in gevaar brengen als hij onder invloed rijdt. Een bestuurder van een gemotoriseerd voertuig vormt daarbovenop vaak ook een groot gevaar voor andere onschuldige weggebruikers. 
• Als je met de fiets of e-step betrapt wordt op onder invloed of dronken rijden, zal je wel altijd een tijdelijk rijverbod krijgen (3, 6 of 12 uur, naagelang de situatie). Je zal niet verder mogen rijden met je voertuig. Dat is een veiligheidsmaatregel.

JA

Als je geen wettige reden hebt om een ademtest, -analyse of bloedproef te weigeren (bv. een medische aandoening):

• tijdelijk rijverbod van min. 6 uur
• mogelijk onmiddellijke intrekking van je rijbewijs tot 6,5 maanden
• altijd dagvaarding voor de politierechtbank
• mogelijke straffen: boete tot 16.000 euro / verval van het recht tot sturen (rijverbod) tot 5 jaar / tijdelijke immobilisering van je voertuig tot 5 jaar 

JA

• Als je onder invloed rijdt en een ongeval veroorzaakt waarbij gewonden of doden vallen, moet je altijd voor de rechtbank verschijnen.

• De rechter kan in dat geval strengere straffen uitspreken en zelfs een gevangenisstraf opleggen.

• Dat zijn verzwarende omstandigheden.

JA

• Recidivisten zijn bestuurders die herhaaldelijk dezelfde zware verkeersinbreuken plegen. Daarom worden ze zwaarder gestraft. 

• Word je binnen de 3 jaar opnieuw betrapt op rijden onder invloed, dan verdubbelt de geldboete op zijn minst.

• Een onmiddellijke inning is niet meer mogelijk, je moet voor de politierechtbank verschijnen.

• Vanaf 0,8 promille in je bloed zul je van de rechter bovendien minimaal 3 maanden rijverbod opgelegd krijgen.

• Om opnieuw te mogen rijden, kan men je verplichten om eerst medische en psychologische proeven af te leggen en een theoretische en praktische proef.

• In bepaalde gevallen kan de rechter zelfs een gevangenisstraf opleggen.

JA en NEEN, want

• De wet is strenger voor beroepschauffeurs, omdat de toegelaten limiet lager ligt voor hen: 0,2 promille.
• Zij kunnen gestraft worden als ze betrapt worden met een alcoholpercentage vanaf 0,2 promille en < 0,5 promille:
  • onmiddelijke inning verplicht: 105 euro
  • minnelijke schikking mogelijk: 145 euro
  • tijdelijk rijverbod van min. 2 uur verplicht
  • of politierechtbank met mogelijk zwaardere straffen: boete tot 4.000 euro / verval van het recht tot sturen tot 5 jaar / immobilisering voertuig tot 5 jaar
• Vanaf 0,5 promille gelden dezelfde straffen als voor andere bestuurders.

'Verbeurd verklaren' betekent dat je definitief het eigendomsrecht over je voertuig verliest. Als je voor de politierechtbank moet verschijnen voor rijden onder invloed van alcohol of drugs kan de rechter in sommige gevallen je voertuig verbeurd verklaren:

• als hij een verval van het recht tot sturen van minstens 3 maanden uitspreekt
• en als het voertuig eigendom is van de overtreder.

Als je een voertuig toevertrouwt aan iemand die duidelijk onder invloed is (alcohol en/of drugs), kan het voertuig zelfs verbeurd verklaard worden als het géén eigendom is van de overtreder.

Je bent zelf strafbaar als je iemand die duidelijke tekenen vertoont van alcohol- of druggebruik, aanzet of uitdaagt

• om te rijden of 
• om een leerling-bestuurder te begeleiden.

Boetes kunnen oplopen van 1.600 tot 16.000 euro.

Risico op verval van het recht tot sturen en tijdelijke immobilisering van je voertuig.

Je bent zelf strafbaar als je aan iemand die duidelijke tekenen vertoont van alcohol- of druggebruik, een voertuig verleent

• om te rijden of
• om een leerling-bestuurder te begeleiden.

Boetes kunnen oplopen van 1.600 tot 16.000 euro.

Risico op verval van het recht tot sturen en tijdelijke immobilisering van je voertuig.